Hiru agurgarri eta bost enperadore

Hiru agurgarri eta bost enperadore (txinera tradizionalez: 三皇五帝) antzinako iparraldeko Txina gobernatu zuten agintari mitologikoak dira. Egun, heroi kulturaltzat hartzen dute.^[1]

K.a. 2852 eta k. a. 2070 inguru gobernatu omen zuten, istorioen arabera, Xia dinastia (historiaurrekoa ere badena) baino lehen.^[2]

Iturrien arabera, hiru agurgarri eta bost enperadoreen izenak ezberdinak dira, berez, sei edo zazpi aldaera daude.^[3]

Iturria	Hiru agurgarriak	Bost enperadoreak
Historialari handiaren kronikak (史記) Sima Qianen edizioa^[3]	Zerutar Agurgarria (天皇) edo Fu Xi (伏羲) Lurreko Agurgarria (地皇) edo Nüwa (女媧) Tai Agurgarria (泰皇) edo Shennong (神農)	Enperadore Horia (黃帝) Zhuanxu (顓頊) Ku enperadorea (嚳) Yao enperadorea (堯) Shun enperadorea (舜)
Subiranotasunaren sailak (帝王世系)^[3]	Fu Xi (伏羲) Shennong (神農) Enperadore Horia (黃帝)	Shaohao (少昊) Zhuanxu (顓頊) Ku enperadorea (嚳) Yao enperadorea (堯) Shun enperadorea (舜)
Shiben^[3]	Fu Xi (伏羲) Shennong (神農) Enperadore Horia (黃帝)
Baihu Tongyi (白虎通義)^[3]	Fu Xi (伏羲) Shennong (神農) Zhurong (祝融) edo Suiren (燧人)
Fengsu TongYi (風俗通義)^[3]	Fu Xi (伏羲) Nüwa (女媧) Shennong (神農)
Yiwen Leiju (藝文類聚)^[3]	Zerutar Agurgarria (天皇) Lurreko Agurgarria (地皇) Giza Agurgarria (人皇)
Tongjian Waiji (通鑑外紀)	Fu Xi (伏羲) Shennong (神農) Gong Gong (共工)
Chunqiu yundou shu (春秋運斗樞) Chunqiu yuanming bao (春秋元命苞)	Fu Xi (伏羲) Nüwa (女媧) Shennong (神農)
Shangshu dazhuan (尚書大傳)	Fu Xi (伏羲) Shennong (神農) Suiren (燧人)
Diwang shiji (帝王世紀)	Fu Xi (伏羲) Shennong (神農) Enperadore Horia (黃帝)
I Txing (易經)^[3]		Taihao (太昊) Yan enperadorea (炎帝) Enperadore Horia (黃帝) Yao enperadorea (堯) Shun enperadorea (舜)
Gatibu baten istorioak, Qianfulun (潛夫論)^[4]		Taihao (太昊) Yan enperadorea (炎帝) Enperadore Horia (黃帝) Shaohao (少昊) Zhuanxu (顓頊)
Zizhi tongjian waiji, (資治通鑒外紀)^[4]		Enperadore Horia (黃帝) Shaohao (少昊) Zhuanxu (顓頊) Ku enperadorea (嚳) Yao enperadorea (堯)

Galeria

Fuxi eta Nüwa
Fuxi eta Nüwa
Shennong
Enperadore Horia
Zhuanxu
Ku enperadorea
Yao enperadorea
Shun enperadorea
Chi You

Erreferentziak

↑ Hucker, Charles. (1995). China's Imperial Past: An Introduction to Chinese History and Culture. Stanford University Press, 22 or. ISBN 9780804723534..
↑ Morton, W. Scott; Lewis, Charlton M.. (2005). China: its history and culture. McGraw-Hill, 14 or. ISBN 978-0-07-141279-7..
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h 劉煒. (2002). 中华文明传真 (Txinatar zibilizazioa argitara). Commercial press publishing, 142 or. ISBN 962-07-5314-3..
↑ ^a ^b (Ingelesez) Ulrich Theobald. «Sanhuang wudi 三皇五帝, the Three Augusts and Five Emperors» ChinaKnowledge.de.