Goizean argi hastean

Goizean argi hastean
Amaia Zubiriaren, Txomin Artolaren eta Benito Lertxundiren musika-lana
Egilea(k)Amaia Zubiria, Txomin Artola eta Benito Lertxundi
Ezaugarriak
Hizkuntzaeuskara eta zuberera
TonoaSol maior
HitzakPierre Bordazarre
Bestelako lanak
MusikagileaPierre Bordazarre

Goizean argi hastean (jatorrizko zubereraz Goizian argi hastian) Zuberoako jatorria duen euskal abesti herrikoia da, Pierre Bordazarrek (Etxahun-Irurik) idatzia.

Berak egindako 100 kantu baino gehiago bildu zituen liburu batean. Horietatik ezagunenak dira, seguruenik, Agur Xiberua, Goizian argi hastian eta Oi ama Eskual Herria.

Harmonika eta txirula jotzen ere ikasi zuen.

Bigarren Mundu Gerran soldadu aritzea egokitu zitzaion, eta gerra horretan galdu zuen anaia. Pierre bederatzi hilabetez preso egon zen Alemanian,

Ogibidez laboraria eta artzaina zen.

Abesti honen moldaketak euskal musikari ugarik burutu izan dituzte: Benito Lertxundi, Amaia Zubiria eta Txomin Artola...[1]

Hitzak

Goizean argi hastean, ene leiho hegian

Txori bat pausatzen da eta goratik hasten kantan.

Txori ejerra, hain alegera, entzuten haüdanean,

Ene bihotzeko tristüra, laster doak airean.


Ene txoririk maitena, zertara jin hiz nigana

Iratzarrazi naük, nüalarik ametsik ejerrena.

Jinik hain goizik, uste hiana banüala hanitx pena?

Ez, ez, habil kontsolatzera malerusago dena.


Txorittoa joan düzü ta ez arra agertü,

Dolütan niz ote zaionez nik errana gaitzitü.

Goiz güzietan, ene kanberan, trixterik niz haidürü,

Nahiz haren aire xarmant bat berriz ere behatü.


Musika


\new Staff 
 \with {
 midiInstrument = "flute"
 }
{ \override Staff.TimeSignature.stencil=##f
 \key g \major 

 \relative c' {
 \time 2/4
 r8 r4
 \repeat volta 2 
 {d8 g4 fis8g8 a4 b8a8 g4(g8) r8 b8.c16 d8b8 c4 b4 a4. a8 a4 a8b8 \break 
 c4 d8e8 
 \time 3/4_"3/4" d4 b2 
 \time 2/4_"2/4" a8.b16 c8e8 d4 c4 b4(b8) r8 }
 }
 \relative c' {
 \time 2/4
 \repeat volta 2 
 {a'8.b16 c8.b16 c4(c8) r8 \break
 d8.c16 b8.e16 
 \time 3/4_"3/4" d2 g,4 
 \time 2/4_"2/4" g'4 fis8e8 d4 b4 
 \time 3/4_"3/4" a2 r8 d8
 \time 2/4_"2/4" b4. a8 \break
 b8.c16 d4.e16 |
 \time 3/4_"3/4" d4 c2
 \time 2/4_"2/4" a8.b16 c8e8 d4 c4 b4(b8)
 }
 }
} 

\addlyrics {
 \lyricmode {
Goi -- zi -- an ar -- gi has -- ti -- an,

e -- ne lei -- ho he -- gi -- an

txo -- ri bat pau -- sa -- tzen da e -- ta

go -- ra -- tik has -- ten kan -- tan.

Txo -- ri ei -- je -- rra, hain a -- le -- ge -- ra,

en -- tzu -- ten hai -- da -- ni -- an,

e -- ne bi -- ho -- tze -- ko tris -- tu -- ra

lais -- ter du -- ak ai -- di -- an.
 }
}

\midi {
 \context {
 \Score
 tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 90 4)
 }
}


Erreferentziak

  1. Elkartea, Xenpelar Dokumentazio Zentroa-Bertsozale. «Senperen kantuz - Liburutegia - BDB. Bertsolaritzaren datu-basea» bdb.bertsozale.eus (Noiz kontsultatua: 2022-04-15).

Ikus, gainera

  • Etxahun Koblakari pastorala
  • Iparragirre pastorala

Kanpo estekak

  • Benito Lertxundi abeslariaren "Goizian argi hastian" abestiko bertsioa entzungai
  • Goizian argi hastian. (2013, Baiona kantuz, Youtube) Rene Cassin pastoralaren bukaeran
  • Goizian argi hastian. Partitura. Euskal Kultur Erakundea
  • Goizian argi hastian. kantuan.eus webgunean
  • Itzulpena frantsesez : https://kantuz.esponde.net/kantuak/goizian_argi_hastianp
Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q12258623
  • Wd Datuak: Q12258623