Gamarte

Gamarte
Nafarroa Beherea, Euskal Herria
Gamarteko herrigunea.
Bandera Armarria
Kokapena
Herrialdea	Euskal Herria
Lurraldea	Nafarroa Beherea
Administrazioa
Estatua	Frantzia
Eskualdea	Akitania Berria
Departamendua	Pirinio Atlantikoak
Elkargoa	Euskal Hirigune Elkargoa
Barrutia	Baiona
Kantonamendua	Euskal Mendialdea
Izen ofiziala	Gamarthe
Auzapeza	Jean-Michel Bicain (2014-)
Posta kodea	64220
INSEE kodea	64229
Herritarra	gamartear
Kokapena
Azalera	9,91 km2
Garaiera	196 – 642 metro
Demografia
Biztanleria	127 (2018:  −2)
Dentsitatea	11,4 biztanle/km²
Zahartzea[1]	% 16,45
Ugalkortasuna[1]	‰ 55,56
Ekonomia
Jarduera[1]	% 77,78 (2011)
Desberdintasuna[1]	% 11,11 (2011)
Langabezia[1]	% 0 (2013)
Euskara
Euskaldunak	% 64,76 (2010)
Erabilera	% 33,42 (2011)

Gamarte Nafarroa Behereko udalerri txikia da eta Garazi eskualdean dago kokaturik. Donibane Garazi hiriburutik 10 kilometrotara dago herria.

2018an 127 biztanle zituen.

Geografia

Ingurune naturala

Pagaburu (545 m), Kurutzeberri (513 m) eta Orgamendi (639 m) tontorrek udalerria inguratzen dute, hau 232 metroko altueran kokatuta dagoelarik.

Basagibeleko errekak (Arzubiren ibaiadarra) eta Biduzeren adar batek zeharkatzen dute udalerria.

Udalerri mugakideak

• Larzabale-Arroze-Zibitze iparraldean
• Ainhize-Monjolose ipar-mendebaldean
• Ibarrola ekialdean
• Lakarra mendebaldean
• Duzunaritze-Sarasketa hegoaldean

Auzoak

• Gamarte
• Urruti
• Bordaburu
• Ordokia
• Gaineko Basaburua
• Peko Basaburua

Historia

1189. urteko dokumentu batean aipatzen da lehen aldiz Gamarteko herria. 1842. urtean osatu zen udalerria.^[2]

Demografia

Oharra: 2007ko biztanleria, INSEEk emaniko behin-behineko datua da

Biztanleak euskaldunak dira eta bertako euskalkia behe-nafarrera da.

Ekonomia

Ekonomia jarduera laborantzan eta abeltzaintzan oinarritua da.

Kultura

Euskara

Gamarteko euskara^[4] Garaziko hizkera^[3] da, nafar-lapurteraren^[5] aldaera bat, sortaldekoa^[6].

Gamartear ezagunak

• Mixel Berhokoirigoin (1952-2021) Ipar Euskal Herriko laborari militante ezaguna, ELB sindikatuko sortzailea eta Euskal Herriko Laborantza Ganberako presidentea.
• Menane Oxandabaratz (1962-) irrati-esatari, antzerkigile eta politikaria.
• Jean-Claude Luro: Auzapeza 1988tik 2001era.
• Jean-Baptiste Loyatho: Auzapeza 2001etik 2014ra.
• Jean-Michel Bicain: Auzapeza 2014tik aurrera.

Ondarea

• Bidegainea eta Bordaburua, XVII. mendeko baserriak.
• Galzetaburuko gurutzea, XVIII. mendekoa.
• Saint-Laurent eliza.

Erreferentziak

Kanpo estekak